Cảng biển tại Việt Nam

Theo quy định của Chính phủ, Việt Nam có 34 cảng biển, bao gồm:

• Cảng biển đặc biệt: Cảng Hải Phòng, Cảng Đà Nẵng, Cảng Cần Thơ

• Cảng biển loại I: Cảng Quảng Ninh, Cảng Thanh Hóa, Cảng Nghệ An, Cảng Hà Tĩnh, Cảng Đà Nẵng, Cảng Quảng Ngãi, Cảng Bình Định, Cảng Khánh Hòa, Cảng TP Hồ Chí Minh, Cảng Đồng Nai, Cảng Cần Thơ

• Cảng biển loại II: Cảng Nam Định, Cảng Thái Bình, Cảng Quảng Nam, Cảng Phú Yên, Cảng Ninh Thuận, Cảng Bình Dương, Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Sóc Trăng, An Giang, Vĩnh Long, Cà Mau, Kiên Giang

Trong đó, Cảng Hải Phòng là cảng biển lớn nhất Việt Nam, tiếp theo là Cảng Đà Nẵng và Cảng TP Hồ Chí Minh.

Các cảng biển ở Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Các cảng biển là cửa ngõ giao thương quốc tế, giúp Việt Nam nhập khẩu nguyên liệu, máy móc, thiết bị và xuất khẩu hàng hóa. Các cảng biển cũng là trung tâm logistics, giúp lưu thông hàng hóa trong nội địa.

Trong những năm gần đây, Chính phủ đã đầu tư phát triển hệ thống cảng biển ở Việt Nam. Nhiều cảng biển mới đã được xây dựng và nâng cấp, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Quy trình vận chuyển trọn gói hàng hoá bằng tàu rời nội địa ( door to door)

Thuê tàu

Hãng tàu là một công ty chuyên vận chuyển hàng hóa bằng đường biển. Khi bạn có nhu cầu vận chuyển hàng hóa bằng tàu, bạn cần liên hệ với một hãng tàu để thuê tàu. Khi thuê tàu, bạn cần cung cấp cho hãng tàu các thông tin sau:

• Loại hàng hóa cần vận chuyển

• Trọng lượng và kích thước của hàng hóa

• Cảng xếp hàng và cảng dỡ hàng

• Thời gian vận chuyển

• Giá cước vận chuyển

Đóng gói hàng hóa

Hàng hóa cần được đóng gói đúng cách để đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển. Quy cách đóng gói hàng hóa phụ thuộc vào loại hàng hóa và điều kiện vận chuyển.

Cảng xếp hàng

Hàng hóa được vận chuyển đến cảng xếp hàng. Tại cảng, hàng hóa được kiểm tra và cân đo. Sau đó, hàng hóa được xếp lên tàu.

Vận chuyển

Tàu chở hàng hóa từ cảng xếp hàng đến cảng dỡ hàng. Thời gian vận chuyển phụ thuộc vào khoảng cách giữa hai cảng và điều kiện thời tiết.

Cảng dỡ hàng

Hàng hóa được dỡ xuống tàu tại cảng dỡ hàng. Tại cảng, hàng hóa được kiểm tra lại một lần nữa và giao cho người nhận hàng.

Thanh toán cước vận chuyển

Cước vận chuyển hàng hóa được thanh toán cho hãng tàu sau khi hàng hóa được dỡ xuống tàu tại cảng dỡ hàng.

Quy trình vận chuyển trọn gói hàng hóa bằng tàu là một quy trình phức tạp và có nhiều thủ tục cần phải thực hiện. Tuy nhiên, đây là phương thức vận chuyển hàng hóa phổ biến nhất hiện nay vì nó có chi phí thấp và thời gian vận chuyển tương đối nhanh.

Gía cước tàu chở hàng rời:

Giá cước vận chuyển của tàu rời được tính dựa trên một số yếu tố, bao gồm:

• Khối lượng hàng hóa: Số lượng hàng hóa được vận chuyển sẽ quyết định kích thước của tàu cần thiết và chi phí thuê tàu.

• Khoảng cách: Khoảng cách vận chuyển càng xa thì chi phí càng cao.

• Loại hàng hóa: Một số loại hàng hóa, chẳng hạn như dầu mỏ, có giá cước cao hơn các loại hàng hóa khác, chẳng hạn như ngũ cốc.

• Thời gian: Giá cước vận chuyển thường cao hơn vào các thời điểm cao điểm, chẳng hạn như vào mùa vụ hoặc trước các ngày lễ.

Dưới đây là một số yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến giá cước vận chuyển của tàu rời:

• Tình trạng thị trường: Nếu nhu cầu vận chuyển cao hơn nguồn cung thì giá cước sẽ cao hơn.

• Tình trạng thời tiết: Nếu thời tiết xấu thì giá cước có thể tăng lên do tàu phải di chuyển chậm hơn.

• Các khoản phí khác: Ngoài phí thuê tàu, người gửi hàng cũng phải trả một số khoản phí khác, chẳng hạn như phí xếp dỡ hàng hóa, phí nhiên liệu và phí bảo hiểm.

Giá cước vận chuyển của tàu rời có thể thay đổi thường xuyên, vì vậy người gửi hàng cần liên hệ với một công ty vận tải biển để được tư vấn rõ hơn để cập nhật giá từng thời điểm.

Giao nhận hàng hoá trên tàu rời

Giao nhận của tàu rời là quá trình vận chuyển, xếp dỡ và giao nhận hàng rời bằng tàu biển. Hàng rời là hàng hóa ở dạng thô, khô, không đóng gói, có thể xếp chồng lên nhau, bao gồm các loại hàng hóa như:

Hàng hóa nông sản: lúa gạo, ngũ cốc, cà phê, hạt điều, cao su,...

Hàng hóa khoáng sản: than đá, quặng sắt, quặng đồng, quặng nhôm,...

Hàng hóa vật liệu xây dựng: xi măng, sắt thép, cát, đá,...

Hàng hóa khác: ngũ cốc, phân bón, thức ăn gia súc,...

Quy trình giao nhận của tàu rời thường diễn ra theo các bước sau:

• Đặt tàu: Chủ hàng liên hệ với hãng tàu để đặt chỗ tàu, thông báo số lượng hàng hóa, loại hàng hóa, thời gian xếp dỡ và giao nhận hàng.

• Xếp dỡ hàng hóa: Tàu cập cảng, hàng hóa được xếp dỡ từ tàu lên bến bằng các thiết bị xếp dỡ chuyên dụng như cần cẩu, phễu, băng chuyền,...

• Kiểm đếm hàng hóa: Sau khi xếp dỡ, hàng hóa được kiểm đếm để xác nhận số lượng, khối lượng hàng hóa.

• Thủ tục hải quan: Hàng hóa được làm thủ tục hải quan để nhập khẩu hoặc xuất khẩu.

• Giao nhận hàng hóa: Hàng hóa được giao cho chủ hàng hoặc đại lý của chủ hàng.

Quy trình giao nhận của tàu rời có thể được thực hiện bởi chủ hàng hoặc thông qua các công ty giao nhận hàng hóa. Các công ty giao nhận hàng hóa thường có kinh nghiệm và chuyên môn trong việc giao nhận hàng rời, có thể giúp chủ hàng tiết kiệm thời gian và chi phí.

Dưới đây là một số lưu ý khi giao nhận của tàu rời:

Chọn hãng tàu uy tín, có kinh nghiệm trong vận chuyển hàng rời.

Lựa chọn loại tàu phù hợp với loại hàng hóa và khối lượng hàng hóa cần vận chuyển.

Chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết cho việc xếp dỡ, giao nhận hàng hóa.

Kiểm đếm hàng hóa kỹ lưỡng trước khi giao nhận.

Giao nhận của tàu rời là một quy trình phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan. Việc nắm vững quy trình và lưu ý khi giao nhận của tàu rời sẽ giúp chủ hàng đảm bảo việc vận chuyển, xếp dỡ và giao nhận hàng hóa được diễn ra thuận lợi và hiệu quả.

Phương pháp để xác định khối lượng hàng trên tàu rời

Có ba phương pháp chính để xác định khối lượng hàng trên tàu rời:

• Phương pháp giám định mớn nước

• Phương pháp đo thể tích trực tiếp

• Phương pháp qua cân tại cảng hoặc qua cân tại kho trước khi xuống hàng

Phương pháp giám định mớn nước là phương pháp phổ biến nhất để xác định khối lượng hàng rời. Phương pháp này dựa trên nguyên lý:

Khối lượng hàng = Mức chênh lệch mớn nước x Tỷ trọng nước x Thể tích tàu

Để xác định khối lượng hàng bằng phương pháp này, cần thực hiện các bước sau:

Đo mớn nước trước khi xếp hàng và sau khi xếp hàng.

Đo tỷ trọng nước tại khu vực tàu neo đậu.

Tính toán thể tích tàu.

Từ các số liệu trên, có thể tính được khối lượng hàng bằng công thức:

Khối lượng hàng = (Mớn nước sau - Mớn nước trước) x Tỷ trọng nước x Thể tích tàu

Phương pháp đo thể tích trực tiếp là phương pháp đo trực tiếp thể tích của hàng rời trong khoang tàu. Phương pháp này thường được sử dụng để xác định khối lượng hàng rời có kích thước lớn, không đồng đều, hoặc có tính chất vật lý đặc biệt.

Để xác định khối lượng hàng bằng phương pháp này, cần sử dụng các thiết bị đo thể tích như:

Máy đo thể tích siêu âm

Máy đo thể tích bằng sóng siêu âm

Máy đo thể tích bằng laser

Từ các kết quả đo, có thể tính được khối lượng hàng bằng công thức:

Khối lượng hàng = Thể tích hàng x Tỷ trọng hàng

Phương pháp cân trọng lượng hàng hoá trước khi xuống hàng 

Mỗi phương pháp đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Phương pháp giám định mớn nước là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện, nhưng độ chính xác phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết và thủy triều. Phương pháp đo thể tích trực tiếp là phương pháp chính xác hơn, nhưng đòi hỏi thiết bị đo chuyên dụng và kỹ thuật thực hiện phức tạp.

Trong thực tế, các bên liên quan thường sử dụng kết hợp cả ba phương pháp để xác định khối lượng hàng rời.

Các loại tàu chở hàng rời, hàng xá

Tàu chở hàng rời là loại tàu biển chuyên vận chuyển hàng hóa rời, tức là các loại hàng hóa không được đóng gói, được vận chuyển trực tiếp trong khoang tàu. Các loại hàng hóa rời thường gặp là: quặng, than đá, ngũ cốc, dầu mỏ, phân bón,...

Tàu chở hàng rời được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm:

Theo kích thước:

Tàu Handysize: Có trọng tải từ 25.000 đến 50.000 DWT.

Tàu Supramax: Có trọng tải từ 50.000 đến 60.000 DWT.

Tàu Panamax: Có trọng tải từ 60.000 đến 80.000 DWT.

Tàu Post-Panamax: Có trọng tải từ 80.000 đến 125.000 DWT.

Tàu Capesize: Có trọng tải từ 125.000 đến 200.000 DWT.

Theo loại hàng hóa chuyên chở:

Tàu chở quặng: Được thiết kế đặc biệt để vận chuyển quặng.

Tàu chở than đá: Được thiết kế đặc biệt để vận chuyển than đá.

Tàu chở ngũ cốc: Được thiết kế đặc biệt để vận chuyển ngũ cốc.

Tàu chở dầu mỏ: Được thiết kế đặc biệt để vận chuyển dầu mỏ.

Tàu chở phân bón: Được thiết kế đặc biệt để vận chuyển phân bón.

Tàu chở hàng siêu trường siêu trọng được thiết kế riêng

Theo thiết kế:

Tàu chở hàng rời có cần trục: Được trang bị cần trục để xếp dỡ hàng hóa.

Tàu chở hàng rời không cần trục: Sử dụng các thiết bị xếp dỡ hàng hóa khác, như phễu đổ, băng tải,...

Tàu chở hàng rời có cần trục

Tàu chở hàng rời có cần trục là loại tàu phổ biến nhất. Tàu có cần trục để xếp dỡ hàng hóa, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí. Tàu chở hàng rời có cần trục được sử dụng để vận chuyển nhiều loại hàng hóa khác nhau, bao gồm quặng, than đá, ngũ cốc, dầu mỏ, phân bón,...

Tàu chở hàng rời không cần trục

Tàu chở hàng rời không cần trục là loại tàu có kích thước nhỏ hơn tàu chở hàng rời có cần trục. Tàu không có cần trục, sử dụng các thiết bị xếp dỡ hàng hóa khác, như phễu đổ, băng tải,... để xếp dỡ hàng hóa. Tàu chở hàng rời không cần trục được sử dụng để vận chuyển các loại hàng hóa có kích thước nhỏ, trọng lượng nhẹ, hoặc các loại hàng hóa được đóng gói trong các container.

Ưu điểm và hạn chế của tàu chở hàng rời

Ưu điểm

Có thể chở được khối lượng hàng hóa lớn.

Có thể vận chuyển hàng hóa đến các vùng biển xa xôi.

Chi phí vận chuyển thấp.

Hạn chế

Thời gian vận chuyển lâu hơn so với các phương thức vận chuyển khác.

Cần có các thiết bị xếp dỡ hàng hóa phù hợp.

Ứng dụng

Tàu chở hàng rời được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm:

Vận chuyển hàng hóa nguyên liệu cho các ngành công nghiệp.

Vận chuyển hàng hóa nông sản.

Vận chuyển hàng hóa xây dựng.

Kết luận

Tàu chở hàng rời là một phương thức vận chuyển quan trọng trong thương mại quốc tế. Tàu chở hàng rời giúp vận chuyển hàng hóa đến các vùng biển xa xôi, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.

So sánh cước vận chuyển đường bộ và đường biển

Cước vận chuyển đường bộ và đường biển là hai loại cước vận chuyển hàng hóa phổ biến nhất hiện nay. Mỗi loại cước đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng, phù hợp với từng loại hàng hóa và yêu cầu của khách hàng.

Vận chuyển hàng hóa bằng tàu SB

"Tàu SB" thường được sử dụng để ám chỉ "Shipping Bulk" hoặc "Bulk Carrier" trong tiếng Anh, là loại tàu chuyên dụng để vận chuyển hàng hóa trong lượng lớn, thường là các loại hàng hóa như đá, than, ngũ cốc, hoặc quặng. Các tàu SB thường có thiết kế đơn giản và không có cơ sở lưu trữ hàng hóa đóng gói như container. Thay vào đó, chúng có thể chứa hàng hóa trong các khoang hoặc thùng lớn không đóng kín, gọi là "bulkheads".

Việc vận chuyển hàng hóa bằng tàu SB có thể được thực hiện trên các tuyến biển và đường sông, tùy thuộc vào tình hình hậu cần và nhu cầu vận tải cụ thể. Các tàu SB thường được sử dụng để chuyển hàng hóa giữa các cảng thuỷ nội địa đến các cảng biển lớn.